ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ

Διαθέσιμο Ενημερωτικό & Εκπαιδευτικό Υλικό στις Ιστοσελίδες των Ελληνικών Μη Κυβερνητικών Περιβαλλοντικών Οργανώσεων
(11/2008)


1. Αρκτούρος

Ρογκότη 3, 546 24 Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 555920

Website: http://www.arcturos.gr
e-mail: arctflor@otenet.gr / aec@arcturos.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Κρομιάδου Χαρούλα (2310-555920, e-mail: hkromiadou@arcturos.gr)

Θέματα-Προγράμματα:
- Το Βαλιτσάκι της Καφέ Αρκούδας http://www.arcturos.gr/gr/education/D1.asp
- Στα Μονοπάτια της Αρκούδας http://www.arcturos.gr/gr/education/D4.asp
- Δάσος, το Σπίτι της Αρκούδας http://www.arcturos.gr/gr/education/D5.asp
- Ο Δικός μου Γράμμος, η Δική μου Ροδόπη http://www.arcturos.gr/gr/education/D2.asp
- Υπό υλοποίηση: Χαρτογράφηση ορεινών περιοχών: «Οι χαρτοπλάνοι», «Οι Χαρτοκηπουροί», «Οι Χαρτοφάγοι», «Οι Χαρτοτέκτονες»
- «Οι Χαρτογράφοι στο Βέρνο και το Βαρνούντα»
http://www.arcturos.gr/gr/education/D3.asp

Περιβαλλοντικό Κέντρο Αρκτούρου
Αετός Φλώρινας, 530 75 Φλώρινα
Τηλ./FAX: 23860 41500
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Στυλιάδου Μαρία



2.Δίκτυο «Μεσόγειος S.O.S.»

Μαμάη 3, 104 40 Αθήνα
Τηλ. / FAX: 210 8228795

Website: http://www.medsos.gr
e-mail: medsos@medsos.gr / info@medsos.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Κουλουζάκη Στελίνα

Θέματα-Προγράμματα:
Εκπαιδευτικά Προγράμματα σε σχολεία (http://www.medsos.gr/content/view/189/35/ )
- Για μια Νέα Κουλτούρα για το Νερό: «Νερό:- Πηγή Ζωής»
- Να σώσουμε θάλασσα και ακτές: «Ακτές, θάλασσα, Μεσόγειος»
- Προστασία του κλίματος και ενέργεια: «Η Γη έχει πυρετό: Δράση για το κλίμα»
- Βιώσιμη Ανάπτυξη σε εθνικό και τοπικό επίπεδο: «Σκεφτόμαστε παγκόσμια, δρούμε τοπικά»



3. Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης

Νίκης 20, 105 57 Αθήνα
Τηλ.: 210 3224944 / FAX: 210 3225285

Website: http://www.eepf.gr
e-mail: hspn@hol.gr
Υπεύθυνες Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Κουτσουδάκη Μαρία-Ιωάννα, Βουρδουμπά Δαρεία, Θεοδωρίκα Χριστίνα

Θέματα-Προγράμματα:
- Οικολογικά Σχολεία http://www.eepf.gr/pe_EcoSchools_00.htm
- Νέοι Δημοσιογράφοι για το Περιβάλλον http://www.eepf.gr/pe_YReport_00.htm
- Φύση χωρίς Σκουπίδια http://www.eepf.gr/pe_FysiXorisSkoupidia_00.htm
- Πράσινες Γωνιές της Γειτονιάς μου http://www.eepf.gr/pe_PrasinesGonies_00.htm
- Μαθαίνω για τα Δάση http://www.eepf.gr/pe_MathainoGiaTaDasi_00.htm
- Οι φίλοι μας οι Πελαργοί http://www.eepf.gr/pe_Pelargoi_00.htm



4. Ελληνική Εταιρεία για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Τριπόδων 28, Πλάκα, 105 58 Αθήνα
Τηλ.: 210 3225245, 3226693 / FAX: 210 3225240

Website: http://www.ellinikietairia.gr
e-mail: elet@ellinikietairia.gr
Υπεύθυνοι Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Πρόεδρος Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Καλαϊτζίδης Δημήτρης, Γραμματειακή υποστήριξη: Κάβουρα Ισμήνη

Θέματα-Προγράμματα:
- Το Σποράκι, πηγή ζωής http://www.ellinikietairia.gr/ee42.htm
- Ο Ναυτίλος ταξιδεύει... http://www.ellinikietairia.gr/ee43.htm
- Βιώσιμες Πόλεις http://www.ellinikietairia.gr/ee44.htm
- Φυσικό Περιβάλλον: Μας νοιάζει στ' αλήθεια;
- Το Ποτάμι http://www.ellinikietairia.gr/ee46a.htm
- Οδός Τριπόδων



5. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

Βασ. Ηρακλείου 24, Τ.Κ. 106 82 Αθήνα
Τηλ. / FAX: 210 8228704, 8227937

Website: http://www.ornithologiki.gr
e-mail: info@ornithologiki.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Κοντοζήση Ιωάννα
Υπεύθυνος Σταθμού Ευρώτα: Κούσιας Νίκος, κινητό: 6932888757




Θέματα-Προγράμματα:
- ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑΤΑ (εκδήλωση που οργανώνεται κάθε άνοιξη) http://park.ornithologiki.gr/gr/act/education.htm
- Εκδήλωση την Ευρωπαϊκή Μέρα Πουλιών (1η Οκτώβρη)
- Πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ξεναγήσεων και παρουσιάσεων, για τον υγρότοπο της Γιάλοβας http://www.ornithologiki.gr/gr/hos/gr_educ_pylos.htm
- Προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο Πάρκο «Α. Τρίτσης»: 2 ημερήσια προγράμματα «Η λίμνη στην Πόλη» και «Τα Πουλιά στην Πόλη»
- Πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στον Περιβαλλοντικό Επιστημονικό Σταθμό Ευρώτα «Δέλτα Ευρώτα: Υγρότοποι, Αμμόλοφοι και Θάλασσα» http://park.ornithologiki.gr/gr/act/educ_2008_3.htm
- Επίσης, υλοποιούνται προγράμματα Π.Ε. στον Ταΰγετο «Εξόρμηση στη φύση του Ταϋγετου» http://park.ornithologiki.gr/gr/act/educ_2008_5.htm#tayg,
- στον Πάρνωνα «Γνωριμία με το Φυσικό Περιβάλλον του Πάρνωνα» http://park.ornithologiki.gr/gr/act/educ_2008_5.htm,
- και στον Μαυροπετρίτη «Ο Μαυροπετρίτης μάς ταξιδεύει στο Αιγαίο» http://park.ornithologiki.gr/gr/act/educ_2008_4.htm


6. Ελληνική Ένωση Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος –HELMEPA

Περγάμου 5, Ν. Σμύρνη, 171 21 Αθήνα
Τηλ: 210 9343088, 9341233, 9326277 / FAX: 210 9353847

Website: http://www.helmepa.gr
e-mail: helmepa@helmepa.gr
Υπεύθυνοι Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Καζάς Δημήτρης, Κυριαζή Ρούλα

Θέματα-Προγράμματα:
ΠΑΙΔΙΚΗ HELMEPA http://www.helmepa.gr/gr/junior_program.html



7. Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας –Mom

Σολωμού 18, 1ος όροφος, 106 82 Αθήνα
Τηλ.: 210 5222888, FAX: 210 5222450

Website: http://www.mom.gr, www.monachoulis.gr
e-mail: info@mom.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Τσέβη Ειρήνη

Θέματα-Προγράμματα:
- Πιλοτική εφαρμογή δυο εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ένα για την Πρωτοβάθμια και ένα για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση με θέμα το θαλάσσιο περιβάλλον και την αλιεία. Αυτά τα προγράμματα θα υλοποιηθούν στα σχολεία 7 νησιωτικών περιοχών της Ελλάδας.
- Πρωτοβάθμια εκπαίδευση :«Ταξιδεύοντας με τους ψαράδες»
- Δευτεροβάθμια εκπαίδευση «Η Θάλασσα κοινό μας σπίτι»






8. Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη

Αγίων Ασωμάτων 9, Θησείο, 105 53 Αθήνα
Τηλ: 210 3316516, FAX: 210 3231557

Website: http://www.evonymos.org/
e-mail: evonymos@tee.gr
Υπεύθυνος Επικοινωνίας: Κουρουζίδης Σάκης

Βιβλιογραφία για την Εκπαίδευση και την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση


9. Καλλιστώ

Μητροπόλεως 123, 546 21 Θεσσαλονίκη
Τηλ: 2310 252530, FAX: 2310 272190
Website: www.callisto.gr
e-mail: info (AT) callisto.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Αραμπατζίδου Φανή

Θέματα-Προγράμματα:
- «Υλοποίηση προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην οροσειρά Ροδόπης»
http://www.callisto.gr/educationalActivities.php
- Παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για το λύκο (πρόγραμμα LIFE/COEX)
http://www.callisto.gr/educationalMaterial.php



10. Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη ΜΙΟ-ECSDE

Κυρίστου 12 & Μησικλέους, Πλάκα, 105 56 Αθήνα
Τηλ: 210 3247490, 210 3247267 / FAX: 210 3317127

Website: http://www.mio-ecsde.org/
e-mail: info@mio-ecsde.org
Υπεύθυνες Επικοινωνίας: Αλάμπεη Ηρώ, Μαλωτίδη Βίκυ



11. Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλασσίων Χελωνών –MEDASSET

Λυκαβηττού 1γ, 106 72 Αθήνα
Τηλ: 210 3613572, 364 0389 / FAX: 210 3613572

Website: http://www.medasset.gr
e-mail: medasset@hol.gr
Υπεύθυνες Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Βενιζέλου Λίλλυ, Ιωάννου Τζένη

Θέματα-Προγράμματα:
- Μεσόγειος Θάλασσα - Πηγή Ζωής http://www.medasset.gr/kit/gr/default.htm
- Η Καταστροφική Επίδραση των «Μικρών Σκουπιδιών» στο Θαλάσσιο Περιβάλλον http://www.medasset.gr/sg_pres.htm
- Υπό υλοποίηση: Πρόγραμμα Π.Ε.: «Δημιουργική Εκμάθηση και Ευαισθητοποίηση»



12. Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης

Μαμάη 3, Αθήνα, 104 40 Αθήνα
Τηλ. / FAX: 210 8224481

Website: www.ecorec.gr
e-mail: info@ecorec.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Παπαθεοχάρη Σταυρούλα (stavroula@ecorec.gr)

Θέματα-Προγράμματα: http://ecorec.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=124&Itemid=76
- Κομποστοποίηση Οργανικών Υλικών
- Χαρτί και Ανακύκλωση
- Διαχείριση Αππρριμμάτων και Ανακύκλωση Υλικών
- Εκπαιδευτικό υλικό: περιοδικό «Σκουπίδια και ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ», ενημερωτικά φυλλάδια, αφίσες http://ecorec.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=146&Itemid=75



13. Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας – ΑΡΧΕΛΩΝ

Σολωμού 57, 104 32 Αθήνα
Τηλ. / FAX: 210 5231342

Website: http://www.archelon.gr
e-mail: stps@archelon.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Τσεκούρα Αθηνά (210-8982600, e-mail: education@archelon.gr)

Θέματα-Προγράμματα: http://www.archelon.gr/contents/agogi_pro.htm
- Φορητά Εκπαιδευτικά Πακέτα ("Η Βαλίτσα Της Χελώνας", "Η Ζωή Στις Ακτές", "Ψαράδες και Χελώνες")
- Βιωματικές Δράσεις Στο Σχολείο και Στο Πεδίο (Κρήτη - Ρέθυμνο, Χανιά, Μεσσαρά)
- Κέντρο Διάσωσης Θαλασσίων Χελωνών, Περιβαλλοντικοί Σταθμοί (Λακωνία, Μεσσηνία, Κρήτη)



14. WWF Ελλάς

Φιλελλήνων 26, 105 58 Αθήνα
Τηλ.: 210 3314893 / FAX: 210 3247578

Website: http://www.wwf.gr
e-mail: support@wwf.gr
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Nάνσυ Κουταβά (e-mail: n.coutava@wwf.gr)

Θέματα-Προγράμματα:
- «Σχολεία για το κλίμα», «Το Κλίμα Αλλάζει , Εμένα με Νοιάζει!»
- «Γεωργία, Διατροφή, Περιβάλλον»
- Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Γνωρίζω, συμμετέχω, προστατεύω: Οι Προστατευόμενες Περιοχές της Ελλάδας και το Παράδειγμα του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας»
- Εκπαιδευτικό υλικό: Κλιματικό Χάος
Πληροφορίες για εκπαιδευτικούς: Στη «Γωνιά του εκπαιδευτικού»
http://www.wwf.gr/index.php?option=content&task=view&id=29



ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ AΣTIKHΣ & ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ
Ομάδα Περιβάλλοντος

Ταινία "Το παιδί κι η αλεπού"

Οι κίνδυνοι της κινητής τηλεφωνίας για την υγεία μας

Τρόποι αντιμετώπισης


Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου, ώρα 8.00 μ.μ.
στα γραφεία του Τ.Ε.Ε ( οδός Νεάρχου 23)

Θα μιλήσουν:

· Εκπρόσωπος της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων
· Χρήστος Γεωργίου –βιοχημικός, καθηγητής Παν/μίου Πατρών
· Εκπρόσωπος του Συνηγόρου του Πολίτη
-Κώστας Διάκος – δικηγόρος, νομικός περιβάλλοντος

Η εκδήλωση οργανώνεται από την Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων

Τα παιδιά βλέπουν και κάνουν

Εύθραυστος πλανήτης

Ονόματα εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στο Σεμινάριο του ΚΠΕ Βάμου της 25-11-08

Στο Σεμινάρο του ΚΠΕ Βάμου με θέμα "Γεωργία - Διατροφή - Ποιότητα Ζωής" που γίνεται την Τρίτη 25-11-2008 συμμετέχουν οι παρακάω εκπαιδευτικοί:
1) 6ο Γ/σιο Χανίων Ψαρουδάκη Ελένη
2) 6ο Γ/σιο Χανίων Σημαντηράκης Μανώλης
3) 1ο Γ/σιο Χανίων Ζέρβα-Αθανασιάδου Κωνσταντίνα
4) Γ/σιο Χ. Σφακίων Μελίση Παρασκευή
5) Γ/σιο Χ.Σφακίων Παπαστυλοπούλου Ειρήνη
6) Γ/σιο Κολυμπαρίου Προδρόμου Ελένη
7 Γ/σιο Κολυμπαρίου Σιδηροπούλου Ελένη
8) ΓΕΛ Κολυμπαρίου Αναγνωστάκη Κατερίνα
9) ΓΕΛ Αλικιανού Γαλανάκης Δημήτριος
10) ΓΕΛ Αλικιανού Μαυρογένης Ιωάννης
11) ΓΕΛ Βουκολιών Καλαφάτης Ιωάννης
12) Γ/σιο Βάμου Κορτσιδάκη Ευτυχία
13) Γ/σιο Βάμου Καλαϊτζάκη Ειρήνη
14 ΓΕΛ Χ. Σφακίων Καντεράκη Παρασκευή
15) 2ο Γ/σιο Κισάμου Πιπέλη Γεωργία
16) ΓΕΛ.Ν. Κυδωνίας Γιανναράκη Κατερίνα
17) ΕΠΑΛ Ελ.Βενιζέλου Μακρίδου Κυριακή
18) ΕΠΑΛ Ελ.Βενιζέλου Αλεξάκη Βασιλική
19) Δ.Σ. Στύλου Αποκορώνου Αποστόλου Μαριάνθη
20) 3ο Ν/γείο Ν. Κυδωνίας Αρβανίτου Κωνσταντίνα
21) Ν/γείο Στύλου Αποκορώνου Αρβανίτη Μαρία
22) Δ.Σ. Σκινέ-Φουρνέ Βουτσινά Ειρήνη
23) Δ.Σ. Ν. Χωριού Αποκορώνου Γκιουζελάκη Χρυσή
24) Δ.Σ. Βρυσών Αποκορώνου Γκιάστα Μαρία
25) 2ο Ν/γείο Καλυβών Ζαχαριουδάκη Ευαγγελιά
26) Δ.Σ. Βάμου Καλτσίδου Δέσποινα
27) Δ.Σ. Στύλου Κλειδάκη-Ειρήνη Αικατερίνη
28) 2ο Ν/γείο Ν. Κυδωνίας Καρναβά Ιωάννα
29) 1ο Ν/γείο Καλυβών Ψιττάκη-Πρωίμου Μαρία
30) Δ.Σ. Σέμπρωνα Μακρινάκη Σοφία-ΜΑρία
31) 2ο Δ.Σ. Κουνουπιδιανών Χελιουδάκης Εμμανουήλ
32) 14ο Δ.Σ. Χανίων Παπαδογιαννάκη Κωνσταντίνα
33) 5ο Ν/γείο Χανίων Χριστοφορίδου Σιρμαλού
34) 20ο Δ.Σ. Χανίων Ορφανάκη Αγάπη
35) 8ο Δ.Σ. Χανίων Κουγεντάκη Μαρία
36) Δ.Σ. Τσικαλαριών Πανάγου Χριστίνα
37) Δ.Σ. Εμπρόσνερου Τζιλιβάκης Εμμανουήλ
38) 1ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Καπελώνη Ελένη
39) 1ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Μιχάλη Μαρία
40) Μουσικό Γυμνάσιο Ρεθύμνου Αναγνώστου Κική
41) 4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Σιγαλού Ελένη
42) 3ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Λιανού Σοφία
43) 3ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Φραγκιαδάκη Ειρήνη
44) Γυμνάσιο Ατιποπούλου Μηλάκη Ελένη
45) 2ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Τσιχλάκης Δημήτριος
46) 9ο Ν/γείο Ρεθύμνου Σφακιανάκη Αργυρή
47) 4ο Ν/γείο Ρεθύμνου Ταταράκη Ευαγγελία
48) 3ο Ν/γείο Ρεθύμνου Κουτσουρούμπη Χριστίνα
49) 3ο Δ.Σ. Ρεθύμνου Γιαννουλάκης Παντελής
50) 10ο Ν/γείο Ρεθύμνου Σιδηροπούλου Χριστίνα
51) Δ.Σ. Λιβαδίων Βοζογλάνης Ιπποκράτης
52) Δ.Σ. Αργυρούπολης Τσουρδαλάκης Νίκος
53) Δ.Σ. Μπαλίου Γάκη Ειρήνη
54) Δ.Σ. Βλυχάδας Χαραλάμπους Φιλίτσα
55) Ν/γείο Αλφάς Νικολουδάκη Αμαλία
56) Δ.Σ. Αγγελιανών Σβάρνα Αθηνά
57) Δ.Σ. Γωνιάς Λαγός Κων/νος
58) Δ.Σ. Αρμένων Πολάκη Στέλλα
59) 1ο Δ.Σ. Περάματος Πατεράκη Χρυσή
60) Ν/γείο Ακουμίων Δημοπούλου Καλλιόπη

Ως αναπληρωματικοί εκπαιδευτικοί είναι

1) ΓΕΛ.Ν. Κυδωνίας Μπουζάκης Γεράσιμος
2) ΓΕΛ.Χ.Σφακίων Σπανουδάκη Αργυρώ
3) Δ.Σ. Κολυμβαρίου Ξανθουδάκη Μαρία
4) 2ο Δ.Σ. Χανίων Ντουντουλάκης Κων/νος
5) Δ.Σ. Στύλου Κυρίτσης Θανάσης
6) 3ο Ν/γείο Ν. Κυδωνίας Τραγούλια Ελένη
7) 2ο Δ.Σ. Κουνουπιδιανών Αρτσιδάκη Όλγα
8) 14ο Δ.Σ. Χανίων Παπουδάκης Ευτύχιος
9) 1ο Ν/γείο Καλυβών Στεφανή Ευδοξία
10) Δ.Σ. Σκινέ-Φουρνέ Γεωργάκης Απόστολος
11) 2ο Δ.Σ. Κουνουπιδιανών Σπυριδάκη Αικατέρινη
12) 14ο Δ.Σ. Χανίων Αρχοντάκης Χρήστος
13) Ν/γείο Αγ. Σαράντα Μπαδιεριτάκη Μαρία
14) 1ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Γκουλέτσα Σοφία
15) 1ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου Γάλλος Σπυρίδων
16) Ν/γείο Ρουσοσπιτίου Αλεξανδράκη Φωτεινή
17) 1ο Δ.Σ. Ατσιπόπουλου Μανουσάκη Αιμιλία
18) 2ο Δ.Σ. Ατσιπόπουλου Εξωφλή Ευαγγελία
19) Ν/γείο Μύρθιου Μαρινάκη Ευαγγελία
20) 7ο Δ.Σ. Ρεθύμνου Μυγιάκης Ευάγγελος
21) 13ο Δ.Σ. Ρεθύμνου Σέττας Αντώνης
22) Δ.Σ. Γερανίου Ταβερναράκης Κων/νος
23) Δ.Σ. Σταυρωμένου Στογιάννου Νίκος
24) 1ο Δ.Σ. Ρεθύμνου Βεδουράς Σταμάτης
25) Δ.Σ. Αγίου Νικολάου Πανδή Κων/να
26) Νηπ/γείο Ακουμίων Κωνσταντινίδου Κυριακή
27) Δ.Σ. Αργυρούπολης Γρηγορίου Αικατερίνη
28) Δ.Σ. Ροδακίνου Χατζηαντωνίου Εύη
29) Δ.Σ. Σπηλίου Βαρδάκη Αικατερίνη
30) Νηπ/γείο Επισκοπής Σταμούλη Ολυμπία
31) Δ.Σ. Σκεπαστής Κρυοβρυσανάκη Αθηνά

Πώς μπορούμε να ανακυκλώσουμε μόνοι μας χαρτί

Υλικά που απαιτούνται:
§ Χαρτί από παλιές εφημερίδες
§ Σέικερ ή μπλέντερ
§ Μπολ
§ Μεγάλη λεκάνη
§ Σίτα (όπως αυτή που κοσκινίζουν το αλεύρι, κατά προτίμηση ορθογώνια)
§ Ψαλίδι
§ Κουταλάκι
§ Παλιά πετσέτα
§ Ένα κομμάτι ξύλο ή πλαστικό με λεία επιφάνεια, μεγαλύτερο από το μέγεθος του χαρτιού που θέλουμε να φτιάξουμε.

Οδηγίες

Για ένα φύλλο χαρτί μικρότερο του μεγέθους Α4, χρειαζόμαστε μισή σελίδα εφημερίδας μεγάλου μεγέθους ή 2/3 εφημερίδας μικρού μεγέθους (ταμπλόιντ). Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και περισσότερο χαρτί εφημερίδας, όμως το ανακυκλωμένο χαρτί που θα φτιάξουμε θα είναι βαρύτερο (χαρτονάκι). Εάν χρησιμοποιήσουμε λιγότερο χαρτί εφημερίδας, υπάρχει κίνδυνος το χαρτί που θα φτιάξουμε να είναι πολύ λεπτό και να έχει κενά (τρύπες).
1. Το χαρτί αυτό το κόβουμε σε μικρά τετράγωνα κομματάκια με πλευρά περίπου 2 εκατοστά. Τα κομματάκια αυτά τα βάζουμε στο μπολ και τα σκεπάζουμε με χλιαρό νερό. Τα αφήνουμε να μουλιάσουν για μία ώρα τουλάχιστον.
2. Όταν περάσει η μία ώρα, χύνουμε το νερό που περισσεύει και κάνουμε μια μπάλα τα κομματάκια το χαρτί που είχαμε αφήσει να μουλιάζει.

3. Την μπάλα αυτή την κόβουμε σε μικρά κομματάκια (σβόλους) και τα ρίχνουμε στο σέικερ στο οποίο έχουμε βάλει περίπου 50 ml νερό (το ένα πέμπτο). Στη συνέχεια χτυπάμε (ανακινούμε) το σέικερ για 10 δευτερόλεπτα. (Την ίδια δουλειά μπορούμε να την κάνουμε και με το μπλέντερ, όμως είναι πιο οικολογική και απλή η χρήση του σέικερ που δεν καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια).
4. Κοιτάζουμε εάν τα κομματάκια μέσα στο σέικερ έχουν γίνει χυλός. Εάν δεν έχουν γίνει χυλός, τα ανακινούμε (χτυπάμε το σέικερ) ξανά, μέχρι να γίνουν χυλός. Στη συνέχεια συμπληρώνουμε νερό μέσα στο σέικερ μέχρι να φτάσει περίπου στα 250 ml (όσο χωράει ένα συνηθισμένο ποτήρι). Ανακινούμε ξανά το σέικερ, μέχρι ο χυλός μας να γίνει ομοιογενής.
(Στη φάση αυτή, εάν θέλουμε, μπορούμε να προσθέσουμε μπογιά στο χυλό μας, ώστε το χαρτί που θα φτιάξουμε να έχει κάποια απόχρωση).

5. Ρίχνουμε το μίγμα (χυλό) πάνω στη σίτα, την οποία έχουμε τοποθετούμε σε νερό μέσα στη λεκάνη. Όσο η σίτα είναι μέσα στη λεκάνη, φροντίζουμε με το κουταλάκι να απλώσουμε απαλά σε όλη τη σίτα το μίγμα.

6. Βγάζουμε έπειτα τη σίτα από τη λεκάνη, και τη βάζουμε πάνω σε μια απορροφητική παλιά πετσέτα. Στην πάνω μεριά της σίτας (όπου βρίσκεται το μίγμα-χυλός) τοποθετούμε ένα κομμάτι πλαστικό ή ξύλο με λεία επιφάνεια (τουλάχιστον από την πλευρά που θα έρθει σε επαφή με το μίγμα). Προσθέτουμε βάρος πάνω στο πλαστικό ή το ξύλο (βαριά βιβλία ή ένα παιδί ανεβαίνει επάνω) ώστε να στραγγίξει καλά το μίγμα (χυλός) πάνω στην πετσέτα.

7. Αφαιρούμε το βάρος (ή κατεβαίνει το παιδί) πάνω από το πλαστικό ή ξύλο και το γυρίζουμε ανάποδα: Το μίγμα – χυλός έχει στραγγίξει και έχει κολλήσει πάνω στη λεία επιφάνεια του ξύλου ή πλαστικού.

8. Το αφήνουμε σε ένα θερμό μέρος να στεγνώσει. Το ανακυκλωμένο χαρτί μας είναι έτοιμο (στεγνό) σε μία ώρα εάν μείνει στον καλοκαιρινό ήλιο. Εάν είναι βροχερή μέρα ή χειμώνας μπορεί να κάνει μέρες για να στεγνώσει.

Πώς μπορούμε να ανακυκλώσουμε μόνοι μας χαρτί

Υλικά που απαιτούνται:
§ Χαρτί από παλιές εφημερίδες
§ Σέικερ ή μπλέντερ
§ Μπολ
§ Μεγάλη λεκάνη
§ Σίτα (όπως αυτή που κοσκινίζουν το αλεύρι, κατά προτίμηση ορθογώνια)
§ Ψαλίδι
§ Κουταλάκι
§ Παλιά πετσέτα
§ Ένα κομμάτι ξύλο ή πλαστικό με λεία επιφάνεια, μεγαλύτερο από το μέγεθος του χαρτιού που θέλουμε να φτιάξουμε.

Οδηγίες

Για ένα φύλλο χαρτί μικρότερο του μεγέθους Α4, χρειαζόμαστε μισή σελίδα εφημερίδας μεγάλου μεγέθους ή 2/3 εφημερίδας μικρού μεγέθους (ταμπλόιντ). Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και περισσότερο χαρτί εφημερίδας, όμως το ανακυκλωμένο χαρτί που θα φτιάξουμε θα είναι βαρύτερο (χαρτονάκι). Εάν χρησιμοποιήσουμε λιγότερο χαρτί εφημερίδας, υπάρχει κίνδυνος το χαρτί που θα φτιάξουμε να είναι πολύ λεπτό και να έχει κενά (τρύπες).
1. Το χαρτί αυτό το κόβουμε σε μικρά τετράγωνα κομματάκια με πλευρά περίπου 2 εκατοστά. Τα κομματάκια αυτά τα βάζουμε στο μπολ και τα σκεπάζουμε με χλιαρό νερό. Τα αφήνουμε να μουλιάσουν για μία ώρα τουλάχιστον.
2. Όταν περάσει η μία ώρα, χύνουμε το νερό που περισσεύει και κάνουμε μια μπάλα τα κομματάκια το χαρτί που είχαμε αφήσει να μουλιάζει.

3. Την μπάλα αυτή την κόβουμε σε μικρά κομματάκια (σβόλους) και τα ρίχνουμε στο σέικερ στο οποίο έχουμε βάλει περίπου 50 ml νερό (το ένα πέμπτο). Στη συνέχεια χτυπάμε (ανακινούμε) το σέικερ για 10 δευτερόλεπτα. (Την ίδια δουλειά μπορούμε να την κάνουμε και με το μπλέντερ, όμως είναι πιο οικολογική και απλή η χρήση του σέικερ που δεν καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια).
4. Κοιτάζουμε εάν τα κομματάκια μέσα στο σέικερ έχουν γίνει χυλός. Εάν δεν έχουν γίνει χυλός, τα ανακινούμε (χτυπάμε το σέικερ) ξανά, μέχρι να γίνουν χυλός. Στη συνέχεια συμπληρώνουμε νερό μέσα στο σέικερ μέχρι να φτάσει περίπου στα 250 ml (όσο χωράει ένα συνηθισμένο ποτήρι). Ανακινούμε ξανά το σέικερ, μέχρι ο χυλός μας να γίνει ομοιογενής.
(Στη φάση αυτή, εάν θέλουμε, μπορούμε να προσθέσουμε μπογιά στο χυλό μας, ώστε το χαρτί που θα φτιάξουμε να έχει κάποια απόχρωση).

5. Ρίχνουμε το μίγμα (χυλό) πάνω στη σίτα, την οποία έχουμε τοποθετούμε σε νερό μέσα στη λεκάνη. Όσο η σίτα είναι μέσα στη λεκάνη, φροντίζουμε με το κουταλάκι να απλώσουμε απαλά σε όλη τη σίτα το μίγμα.

6. Βγάζουμε έπειτα τη σίτα από τη λεκάνη, και τη βάζουμε πάνω σε μια απορροφητική παλιά πετσέτα. Στην πάνω μεριά της σίτας (όπου βρίσκεται το μίγμα-χυλός) τοποθετούμε ένα κομμάτι πλαστικό ή ξύλο με λεία επιφάνεια (τουλάχιστον από την πλευρά που θα έρθει σε επαφή με το μίγμα). Προσθέτουμε βάρος πάνω στο πλαστικό ή το ξύλο (βαριά βιβλία ή ένα παιδί ανεβαίνει επάνω) ώστε να στραγγίξει καλά το μίγμα (χυλός) πάνω στην πετσέτα.

7. Αφαιρούμε το βάρος (ή κατεβαίνει το παιδί) πάνω από το πλαστικό ή ξύλο και το γυρίζουμε ανάποδα: Το μίγμα – χυλός έχει στραγγίξει και έχει κολλήσει πάνω στη λεία επιφάνεια του ξύλου ή πλαστικού.

8. Το αφήνουμε σε ένα θερμό μέρος να στεγνώσει. Το ανακυκλωμένο χαρτί μας είναι έτοιμο (στεγνό) σε μία ώρα εάν μείνει στον καλοκαιρινό ήλιο. Εάν είναι βροχερή μέρα ή χειμώνας μπορεί να κάνει μέρες για να στεγνώσει.

Εκπαιδευτικά CD - ROM

Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση υπήρξε από το ξεκίνημά της μια καινοτόμος παιδαγωγική δραστηριότητα που αξιοποιεί παλιές και νέες μεθόδους, ιδέες και υλικά, στην υπηρεσία του στόχου να μάθουν εκπαιδευτικοί και μαθητές τη λειτουργία της φύσης και του περιβάλλοντος και τον τρόπου που μπορούν οι άνθρωποι να ζουν αρμονικά μέσα σ’ αυτό.
Έτσι, δεν θα μπορούσε από τις δραστηριότητες Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης να λείψει η χρήση νέων τεχνολογιών όπως οι υπολογιστές και οι δραστηριότητες όπου μπορούν αυτοί να χρησιμοποιηθούν, όπως π.χ. η αναζήτηση πληροφοριών και εκπαιδευτικού υλικού στο Διαδίκτυο (Ίντερνετ), η προβολή και χρήση εκπαιδευτικών ψηφιακών οπτικών δίσκων (CD –ROM) από μαθητές και εκπαιδευτικούς.
Με τη διάδοση μάλιστα της τεχνολογίας της πληροφορικής, αρκετοί εκπαιδευτικοί απέκτησαν σχετικές γνώσεις, κατά κανόνα με δική τους πρωτοβουλία. Βέβαια πέρσι ξεκίνησαν και Επιμορφωτικά Σεμινάρια του Υπουργείου Παιδείας, τα οποία όμως δεν περιέλαβαν όλους όσους ήθελαν να επιμορφωθούν και στα ίδια επιμορφωτικά τμήματα συμπεριέλαβαν αρχάριους και προχωρημένους, περιορίζοντας έτσι τα αποτελέσματα («φρενάρονται» έτσι οι προχωρημένοι και δυσκολεύονται πολύ οι αρχάριοι). Και βέβαια αυτά τα σεμινάρια επέμειναν κυρίως στον τρόπο χρήσης των υπολογιστών κι ελάχιστα ή καθόλου δεν ασχολήθηκαν με εκπαιδευτικά προγράμματα, τη χρήση υπολογιστών στην τάξη.
Από την άλλη, αρκετά σχολεία (δυστυχώς όχι όλα) απέκτησαν εργαστήρια υπολογιστών (με ευρωπαϊκά κονδύλια ή με τη συνεισφορά των γονέων), που είναι ένα σημαντικό απόκτημα, εφόσον βέβαια αξιοποιούνται. Για να αξιοποιηθούν όμως, απαιτείται πέρα από το μεράκι και το ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών (τα οποία είναι δεδομένα), η πρόβλεψη χρόνου με τη μείωση της πίεσης του αναλυτικού προγράμματος, η συνέχιση της επιμόρφωσης όλων των εκπαιδευτικών που επιθυμούν να μάθουν τη χρήση αυτών των τεχνολογιών, κι η παροχή – δημιουργία κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Ήδη πάντως κυκλοφορούν κάποια πολύ ενδιαφέροντα CD – ROM που μπορούν να αξιοποιηθούν στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ή στη διδασκαλία συγκεκριμένων μαθημάτων, εμπλουτίζοντας το σχολικό πρόγραμμα, ανανεώνοντας τη μεθοδολογία κι ενθουσιάζοντας τα παιδιά.
Πρέπει όμως να τονίσουμε: Οι υπολογιστές δεν είναι πανάκεια. Δεν αντικαθιστούν το δάσκαλο και την ανθρώπινη επαφή. Εμπλουτίζουν το μάθημά μας, παρέχουν πληροφορίες, εικόνες, βίντεο και παιχνίδια σχετικά με το μάθημά μας, όμως το μάθημά μας δεν είναι (ούτε και πρέπει να είναι) μόνο με τη χρήση υπολογιστή. Για πολλούς λόγους: Για την αποφυγή έκθεσης των παιδιών σε ακτινοβολία για πολλή ώρα, γιατί τα παιδιά έχουν ανάγκη την κίνηση. Κι όχι μόνο θα αντιδράσουν δικαίως εάν τα καθηλώσουμε για πολλή ώρα, αλλά κι εάν δεν αντιδράσουν ή παραμείνουν καθηλωμένα για ώρες, αυτό θα έχει συνέπειες στη σωματική και ψυχική τους υγεία. Παν μέτρον άριστον λοιπόν.
Ας δούμε όμως μερικές ιδέες για εκπαιδευτικά CD-ROM που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση:
1. SOS Ενέργεια, έκδοση του ΥΠΕΠΘ και του ιδρύματος Μελετών Λαμπράκη: Χρησιμοποιώντας κινούμενα σχέδια, μιλάει για τις διάφορες μορφές ενέργειας, την ιστορία της χρήσης τους από τον άνθρωπο, τη ρύπανση του περιβάλλοντος από τη χρήση μη «καθαρών» μορφών ενέργειας, την κατασπατάληση της ενέργειας και τους τρόπους εξοικονόμησης κ.ο.κ. Περιλαμβάνει κι ένα πολύ καλό εκπαιδευτικό παιχνίδι μέσα από το οποίο τα παιδιά εμπεδώνουν τους τρόπους κατασπατάλησης ή εξοικονόμησης ενέργειας.
2. Η Ενέργεια κι εμείς, ΥΠΕΠΘ - Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών (ΔΙΠΕ): Σχολικό Πρόγραμμα για τη χρήση των φυσικών πόρων και της ενέργειας. Απευθύνεται κυρίως σε μεγαλύτερα παιδιά, με πλούσιο πληροφοριακό και φωτογραφικό υλικό. Περιλαμβάνει φύλλα εργασίας για μαθητές, προτάσεις και ιδέες για το μάθημα, επιστημονικά στοιχεία κλπ.
3. Τα αιλουροειδή, «Ερευνητές»: Εξαιρετικό CD-ROM με πλούσιο υλικό για τα αιλουροειδή. Ο χρήστης εισάγεται σε ένα εικονικό μουσείο, όπου επιλέγει τι θέλει να δει (π.χ. η τίγρη) και βλέπει πληροφορίες, φωτογραφίες και βίντεο σχετικά με αυτό. Μπορεί ακόμη κανείς ν΄ ακούσει και τη φωνή του κάθε ζώου αλλά και να εκτυπώσει κάρτες ή εικόνες με τα ζώα αυτά.
4. Θάλασσα και θαλάσσια ζωή, Grup Multimedia: Με τη μορφή βιβλίου, από τα περιεχόμενα του οποίου μπορεί κανείς να πάει στο θέμα που τον ενδιαφέρει. Περιέχει πληροφορίες και εικόνες για τη θάλασσα, τη θαλάσσια ζωή, τη ρύπανση της θάλασσας κ.ο.κ.
5. Αιολική ενέργεια, του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ): Περιέχει επιστημονικά στοιχεία για την αιολική ενέργεια, τις ανεμογεννήτριες, στατιστικά στοιχεία, εφαρμογές τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Απευθύνεται κυρίως σε μεγαλύτερα παιδιά.
6. Βιοαέριο, του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ): Περιέχει πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων, με έμφαση στη διαχείριση αποβλήτων μεγάλων κτηνοτροφικών μονάδων. Περιέχει ακόμη πληροφορίες για τις μονάδες παραγωγής βιοαερίου στην Ελλάδα, τον τρόπο λειτουργίας τους κ.ά. Όπως και το προηγούμενο CD-ROM του ΚΑΠΕ, απευθύνεται κυρίως σε μεγάλους ή μεγαλύτερα παιδιά.
7. Ο κόσμος των ζώων, Hachette – Polaris: Εκπαιδευτική εγκυκλοπαίδεια πολυμέσων (multimedia) για παιδιά. Παρουσιάζονται 200 ζώα με πληροφορίες, κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο, χάρτες, εκπαιδευτικά παιχνίδια, παροιμίες και μύθοι του Λαφονταίν.
8. Caretta caretta, Σύλλογος Προστασίας Θαλάσσιας Χελώνας – The Barett Foundation: Πληροφορίες, εικόνες και βίντεο για τη θαλάσσια χελώνα αλλά και για άλλα απειλούμενα είδη, για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Περιλαμβάνει πολύ καλά εκπαιδευτικά παιχνίδια. Είναι έκδοση του Συλλόγου Προστασίας Θαλάσσιας Χελώνας και του Ιδρύματος Barett, το οποίο ιδρύθηκε στη μνήμη της Jill Barett, βιολόγου που δούλευε εθελοντικά στο πρόγραμμα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας στα Χανιά και βρήκε τραγικό θάνατο σε αυτοκινητιστικό ατύχημα πριν μερικά χρόνια.
9. Αλόννησος, ένας οικολογικός παράδεισος, Εταιρεία Προστασίας και Μελέτης της Μεσογειακής Φώκιας: Περιέχει πληροφορίες, εικόνες και βίντεο για τη Μεσογειακή Φώκια Monachus monachus, γνωριμία με το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Βορείων Σποράδων, χάρτες αλλά και ηχητική επένδυση με μουσική του Αιγαίου.
10. (Πώς λειτουργούν) Οι μηχανές από το Α ως το Ω, David Macaulay, «Ερευνητές»: Περιγράφεται ο τρόπος λειτουργίας των μηχανών, η ιστορία τους από την προϊστορική εποχή μέχρι σήμερα, η ιστορία των επιστημών. Περιλαμβάνει ευρετήριο, ενώ η χρήση κινουμένων σχεδίων κάνει την έκδοση ιδιαίτερα προσιτή στα παιδιά.
11. Η εποχή των δεινοσαύρων, «Ερευνητές»: Περιέχει την ιστορία των δεινοσαύρων, τα είδη τους, τα ευρήματα, οι θεωρίες για την εξαφάνισή τους. Όπως και το CD-ROM για τα Αιλουροειδή, έχει τη μορφή ενός Μουσείου στο οποίο ο μαθητής-χρήστης περιηγείται κι επιλέγει τα εκθέματα για τα οποία επιθυμεί να πάρει πληροφορίες, να μάθει λεπτομέρειες κλπ.
12. Οι μεγάλοι εξερευνητές, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη: Ψηφιακό ταξίδι στην ιστορία των εξερευνήσεων. Περιλαμβάνει περιγραφή βήμα – βήμα 21 εξερευνήσεων με αφήγηση – χάρτες, παρουσίαση εννέα μεγάλων πολιτισμών (Μάγιας, Ίνκας κ.ο.κ.), περιγραφή οργάνων ναυσιπλοΐας, χρονικό με 160 σταθμούς στην ιστορία των εξερευνήσεων, περιγραφή των μέσων μεταφοράς κλπ.
Τα παραπάνω είναι μερικές μόνο ιδέες για εκπαιδευτικά CD-ROM που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην τάξη στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ή του εμπλουτισμού του μαθήματος. Σίγουρα, ψάχνοντας μπορούμε να ανακαλύψουμε κι άλλο ενδιαφέρον υλικό.

Ενδεικτική βιβλιογραφία για τον εκπαιδευτικό

1. Αγγελίδης, Π. Ζ. 1993.Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Εκδόσεις ART of TEXT, Θεσσαλονίκη.
2. Αθανασάκης Αρτ. – Κουσουρής Θ., Περιβάλλον, Οικολογία, Εκπαίδευση, εκδ. Σαββάλας, Αθήνα 1995.
3. Αθανασάκης Αρτ. – Κουσουρής Θ., Οικολογική Πιαδεία και Περιβαλλοντική Αγωγή, εκδ. Μπουκουμάνης
4. Αθανασάκης Αρτ., Οικοπεριβαλλοντική Αγωγή, εκδ. Δαρδάνος, Αθήνα 1996
5. Βασιλάκη Ασπασία, Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στο Νηπιαγωγείο, εκδ. Κέδρος 2008
6. Γεωργόπουλος, Αλ. & Τσαλίκη, Ελ. 1998. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: Αρχές, Φιλοσοφία, Μεθοδολογία, Παιχνίδια & Ασκήσεις. Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα.
7. Γεωργόπουλος Αλ., Γη, ένας μικρός και εύθραυστος πλανήτης, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 1996.
8. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Το πρώτο μου βιβλίο για τα πουλιά
9. Ηλιοπούλου Ι. – Κουρουζίδης Σ. – Παπαπαύλου Θ., Βιβλιογραφικός Οδηγός για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη, έκδοση Δήμου Πεύκης, Αθήνα 1997
10. Καλαϊτζίδης, Δ. και Ουζούνης, Κ. 1999. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: Θεωρία και Πράξη, Εκδόσεις Σπανίδης, Ξάνθη
11. Condon Judith, Ανακυκλωμένο γυαλί, εκδ. Ερευνητές, Αθήνα 1992
12. Cornell Joseph, Ας μοιραστούμε τη φύση με τα παιδιά, εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1994
13. Μακέι Φράνσις, Δραστηριότητες για το περιβάλλον, εκδ. Πατάκη
14. Miller, G. 1995. Βιώνοντας το Περιβάλλον Ι - Αρχές Περιβαλλοντικών Επιστημών. Επιμέλεια Παυλόπουλος, Εκδόσεις ΙΩΝ, Αθήνα
15. Miller, G. 1995. Βιώνοντας το Περιβάλλον ΙΙ - Προβλήματα Περιβαλλοντικών Συστημάτων. Επιμέλεια Παυλόπουλος, Εκδόσεις ΙΩΝ, Αθήνα
16. Μιχαλακόπουλος Σωτ., Οδηγός Περιβαλλοντικής Αγωγής, έκδοση Διαδημοτικής Επιχείρησης Διαχείρισης Στερεών Απορριμμάτων, Χανιά 1996
17. Palmer Joy, Ανακυκλωμένο μέταλλο, εκδ. Ερευνητές, Αθήνα 1992
18. Palmer Joy, Ανακυκλωμένο πλαστικό, εκδ. Ερευνητές, Αθήνα 1992
19. Παπαδημητρίου, Β. 1998. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Σχολείο: Μια διαχρονική Θεώρηση. Εκδόσεις Τυπωθήτω Γιώργος Δαρδανός, Αθήνα
20. Πατσέας Κ., Ενέργεια, Περιβάλλον, Ανάπτυξη, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1999
21. Προμπονάς Μ. – Ψωμάς Στ., Η βόμβα του κλίματος: ενέργεια και κλιματικές αλλαγές, έκδοση της Greenpeace, εκδ. Νεφέρλη, Αθήνα 1997
22. Ράπτης, Ν. 2000. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Αγωγή, Εκδόσεις Τυπωθήτω Γιώργος Δαρδανός.
23. Σάμουελ Πιερ, Οικολογικό Μανιφέστο: Τι είναι και τι θέλει η οικολογία, εκδ. Ανδρομέδα, 1977
24. Simonnet Dominique, Τι είναι οικολογία;, εκδ. «Νέα Σύνορα»- Λιβάνη, Αθήνα 1985.
25. Σπυροπούλου Κατσάνη Δ. 2000. Ο καιρός, το κλίμα και η σχέση τους με το περιβάλλον, Εκδόσεις Σαββάλα, Αθήνα.
26. Συλλογικό, Οικολογία – Περιβάλλον – Εκπαίδευση, έκδοση ΥΠΕΧΩΔΕ, εκδ. «Νέα Σύνορα» - Λιβάνη, Αθήνα 1996.
27. Συλλογικό, Βιώσιμη Ανάπτυξη με την Περιβαλλοντική Αγωγή, έκδοση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αιτωλοακαρνανίας με την υποστήριξη του ΥΠΕΧΩΔΕ, Μεσολόγγι 1997
28. Συλλογικό (Επιμέλεια Β. Ψαλλιδάς), Βασικά κείμενα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, εκδόσεις της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕΕΚΠΕ) και της Ελληνικής Εταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Αθήνα 1998 και 1999
29. Συλλογικό, Πρακτικά 1ου Συνεδρίου για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, έκδοση ΠΕΕΚΠΕ, Αθήνα 1999
30. Συλλογικό, Αποστολή Διάσωσης: Πλανήτης Γη, Μια έκδοση της Ατζέντας 21 για τα παιδιά, εκδ. Πατάκης, Αθήνα 1995
31. Συλλογικό, 50 πράγματα που μπορούν να κάνουν τα παιδιά για να σώσουν τη Γη, εκδ. Ποντίκι, Αθήνα 1990
32. Συλλογικό, 50 πράγματα που μπορείς να κάνεις για να σώσεις τη Γη, εκδ. Ποντίκι, Αθήνα 1992
33. Σφήκας Γ.– Τσούνης Γρ., Οικοτουριστικός οδηγός της Ελλάδας, ΓΓΝΓ – Ελλ. Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Αθήνα 1993.
34. Τσαμπούκου – Σκαναβή Κωνσταντίνα, Περιβάλλον και Κοινωνία, εκδ. Καλειδοσκόπιο, Αθήνα 2004.
35. Φλογαϊτη Eυγ.., Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις, Αθήνα 1993
36. Φλογαϊτη Ευγ., Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998
37. Φλογαϊτη Ευγ., Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στο Δημοτικό Σχολείο, έκδοση WWF.
38. Φλογαίτη, Ευγ. - Βασάλα, Π. 1999. Το ενεργειακό ζήτημα. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα
39. Frey, K., H μέθοδος Project (μτφρ Κλ. Μάλλιου), Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1986
40. Χάιλμαν Πίτερ, Green Pages (Πράσινες σελίδες), πρακτικός οδηγός για την προστασία του περιβάλλοντος, εκδ. «Νέα Σύνορα» Α. Λιβάνη, Αθήνα 1998.
41. UNESCO, Educational approaches to World Heritage, Educational Kit, www. Unesco.org
42. UNESCO, Εγχειρίδιο για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, έκδοση ΥΠΕΠΘ, 1992

WALL-E: ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΜΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ

Στην ταινία κινουμένων σχεδίων της Pixar και της Disney μεταφερόμαστε 700 χρόνια μετά την εποχή μας, όταν η Γη έχει καταστραφεί, είναι γεμάτη ερείπια, τοξικά και σκουπίδια. Μοναδικό ίχνος ζωής στον πλανήτη οι κατσαρίδες. Ένα ρομπότ, ο Γουώλυ, αναλαμβάνει τη συμπίεση και το πακετάρισμα των σκουπιδιών, ώσπου μια μέρα, βρίσκει ένα μικρό φυτό.
Ένα διαστημόπλοιο προσγειώνεται και αφήνει στη Γη ένα ρομπότ, την Εύα, που πετάει αναζητώντας σημάδια ζωής στη Γη. Τι ρομπότ το έχουν στείλει απόγονοι των ανθρώπων που κάποτε κατοικούσαν στη Γη και τώρα ζουν σε διαστημικό σταθμό, περιμένοντας να υπάρξουν ξανά σημάδια ζωής στη Γη.

Η Pixar είναι η εταιρεία που έκανε τη μεγάλη επιτυχία κινουμένων σχεδίων «Νέμο», αλλάζοντας τα δεδομένα στο χώρο των κινουμένων σχεδίων, μιας και καθιερώθηκαν έκτοτε τα animation, δηλαδή οι ταινίες κινουμένων σχεδίων που είναι σχεδιασμένες σε υπολογιστή. Μέχρι τότε οι ταινίες κινουμένων σχεδίων φτιάχνονταν από εκατοντάδες σχεδιαστές, οι οποίοι σχεδίαζαν καρέ – καρέ χιλιάδες εικόνες που αποτελούσαν την ταινία. Οι υπολογιστές έδωσαν τρομερές δυνατότητες στη σχεδίαση των κινουμένων σχεδίων, αντιγράφοντας ανθρώπινες εκφράσεις, κινήσεις και πλαστικότητα, ζωντανεύοντας κυριολεκτικά τα κινούμενα σχέδια. Η Disney στη συνέχεια έκανε στροφή αγοράζοντας τη μικρή εταιρεία Pixar.

Εκτός από το σήμα κινδύνου που δίνει για την προστασία του πλανήτη ώστε να μην καταντήσει σκουπιδότοπος και ακατοίκητος από ανθρώπους, η ταινία δίνει πολύ σημαντικά μηνύματα και για τη χρήση της τεχνολογίας από τους ανθρώπους. Και δε μιλάμε απλά για την τεχνολογία που καταστρέφει τη φύση, αλλά και για την τεχνολογία που κυριολεκτικά αιχμαλωτίζει τους ανθρώπους, όπως τον κυβερνήτη και τους ανθρώπους του διαστημοπλοίου, το οποίο κυβερνά ο αυτόματος πιλότος και χρειάζεται να υπάρξει μάχη και πραγματική εξέγερση για να πάρουν ξανά οι άνθρωποι τον έλεγχο του διαστημοπλοίου.

Αλλά μιλάει και για την τεχνολογία που απομονώνει τους ανθρώπους. Οι επιβάτες του διαστημοπλοίου βλέπουν ο ένας τον άλλο και μιλάνε μεταξύ τους μόνο μέσα από οθόνες, ακόμη κι όταν είναι ο ένας δίπλα στον άλλο! Δεν αγγίζουν ποτέ ο ένας τον άλλο, κυκλοφορούν πάνω σε ιπτάμενες αναπαυτικές πολυθρόνες –ρομπότ, υπηρετούμενοι από ρομπότ σε οτιδήποτε κάνουν. Έχουν ξεχάσει να περπατάνε και είναι παχύσαρκοι, μιας και κάθονται στην πολυθρόνα, τρώνε και κοιμούνται όλη μέρα, ενώ όλη η δουλειά γίνεται από τα ρομπότ. Η επανάστασή τους αρχίζει όταν ο Γουώλυ απενεργοποιεί μια πολυθρόνα – ρομπότ κι ο άνθρωπος που κάθεται πάνω σε αυτά βλέπει απελευθερώνεται από την οθόνη, βλέπει τα άστρα, αγγίζει το χέρι μιας γυναίκας, τσαλαβουτάνε μαζί στο νερό της πισίνας που ως τότε δεν είχαν ποτέ προσέξει ότι υπήρχε γιατί πάντα κοιτούσαν μόνο την οθόνη τους!

Πρόκειται για μια ταινία με πολλαπλά επίπεδα και μηνύματα, που δεν είναι μόνο για παιδιά αλλά και για μεγάλους. Γονείς και παιδιά, δάσκαλοι και μαθητές, καλό είναι να τη δούνε μαζί και να συζητήσουν γι’ αυτά που είδαν: Πώς κατάντησε έτσι ο πλανήτης; Ποιοι φταίνε; Πώς δεν θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο; Τι πρέπει να κάνουμε με τα σκουπίδια; Πώς θα κρατήσουμε τα ποτάμια και τα νερά μας καθαρά κι όχι γεμάτα τοξικά; Πώς θα βλέπουμε καθαρό ουρανό κι όχι νέφος; Πώς θα βλέπουμε τους ανθρώπους δίπλα μας κι όχι μόνο τις εικόνες τους στην οθόνη; Πώς δεν θα χάσουμε την ικανότητα να περπατάμε, να αισθανόμαστε, να βλέπουμε τα άστρα, να ζούμε μέσα και κοντά στη φύση; Τι πρέπει να κάνουμε για να μην καταντήσουμε κι εμείς κάποια στιγμή εξόριστοι στο διάστημα, γιατί θα έχει καταστραφεί ο πλανήτης που ζούμε;

Μερικά μόνο από αυτά τα ερωτήματα να εξετάσουμε με τα παιδιά αφού δούμε την ταινία, θα έχουμε ένα εξαιρετικό μάθημα ή Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, που χρειάζονται τόσο οι μαθητές όσο κι οι ενήλικοι πολίτες.

Φώτης Ποντικάκης
Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων

Βίντεο "Εύθραυστος πλανήτης"