Στις 15 Μαρτίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Καταναλωτή. Η Ημέρα αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί στα σχολεία για να γίνουν εκδηλώσεις και δράσεις για ζητήματα που σχετίζονται με την κατανάλωση. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
· Τα μεταλλαγμένα προϊόντα και τα δικαιώματα του καταναλωτή (το δικαίωμα στην πληροφόρηση, οι συνέπειες και οι κίνδυνοι από τα μεταλλαγμένα, επιχειρήματα υπέρ και κατά).
· Τα βιολογικά προϊόντα και το δικαίωμα του καταναλωτή σε υγιεινά προϊόντα.(οι συνέπειες της χρήσης κατάχρησης χημικών στη γεωργία, παραδοσιακές καλλιέργειες και καλλιέργεια προϊόντων χωρίς χημικά και χωρίς καταστροφή της φύσης, πώς διασφαλίζεται η οικολογική ισορροπία και ο έλεγχος της ποιότητας).
· Τα τοπικά προϊόντα. ( Τα τοπικά προϊόντα μπορούν πιο εύκολα να ελέγχονται για την ποιότητα και τον τρόπο παραγωγής τους από τους καταναλωτές, στηρίζεται η τοπική οικονομία και δεσμοί αλληλεγγύης στην τοπική κοινότητα).
· Η σημασία της βιοποικιλότητας για τον καταναλωτή (η ποικιλία προϊόντων για κατανάλωση είναι υγεία, η έλλειψη ποικιλίας σημαίνει βιομηχανοποίηση, χημικά πρόσθετα, έλεγχο από λίγες εταιρείες, ευπάθεια προϊόντων, κίνδυνος διατροφικών κρίσεων, παραδοσιακοί σπόροι και προσπάθειες διατήρησης της βιοποικιλότητας).
· Το δίκαιο εμπόριο (το κίνημα για δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς, για παράκαμψη των πολλών μεσαζόντων, για έλεγχο του τρόπου παραγωγής προϊόντων ώστε να μην υπάρχει παιδική εργασία, εκμετάλλευση αγροτών κι εργαζομένων, παραβίαση δικαιωμάτων αγροτών και εργαζομένων, η παραγωγή προϊόντων χωρίς καταστροφή της φύσης και τοπικών κοινωνιών)
Για όλα τα παραπάνω θέματα μπορούν να γίνουν δράσεις με αξιοποίηση σχετικών φύλλων εργασίας (π.χ. από το σχετικό CD E-CONS που έχει ετοιμάσει στα πλαίσια διεθνούς προγράμματος η Ένωση Καταναλωτών για την Ποιότητα της Ζωής – ΕΚΠΟΙΖΩ) αλλά και ομιλίες – συζητήσεις μα αγρότες, γιατρούς, διατροφολόγους ή εκπροσώπους φορέων και οργανώσεων που ασχολούνται με σχετικά θέματα (Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο, Ινστιτούτο Υποτροπικών Φυτών και Ελιάς, Ομάδα διατήρησης παραδοσιακών σπόρων, Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων, Συνεταιρισμός Παραγωγών – Καταναλωτών Οικολογικών Προϊόντων «Γαία», Ένωση Βιοκαλλιεργητών, Ομάδα Terra Verde για το Δίκαιο και Αλληλέγγυο Εμπόριο κ.ά.)
Μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν τα «Οκτώ Βασικά Δικαιώματα του Καταναλωτή» που προτείνει η διεθνής οργάνωση Consumers International:
ΟΚΤΩ ΒΑΣΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
(από την οργάνωση Consumer International)
· Το δικαίωμα ικανοποίησης των βασικών αναγκών – Το να έχεις πρόσβαση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, κατάλληλη τροφή, ρουχισμό, καταφύγιο, περίθαλψη, εκπαίδευση, δημόσιες υπηρεσίες, νερό και υγιεινή.
· Το δικαίωμα στην ασφάλεια – Το να προστατεύεσαι από προϊόντα, παραγωγικές διαδικασίες και υπηρεσίες που είναι επικίνδυνα για την υγεία ή τη ζωή.
· Το δικαίωμα της πληροφόρησης – Το να σου δίνουν τα στοιχεία που χρειάζονται για να κάνεις μια επιλογή μετά από πληροφόρηση, και να προστατεύεσαι ενάντια σε ανέντιμη ή παραπλανητική διαφήμιση και ετικέτες.
· Το δικαίωμα στην επιλογή – Το να έχεις τη δυνατότητα να επιλέγεις από μια δέσμη προϊόντων και υπηρεσιών, να σου προσφέρονται ανταγωνιστικές τιμές με μια εξασφάλιση ικανοποιητικής ποιότητας.
· Το δικαίωμα να ακούγεσαι – Το να αντιπροσωπεύονται τα συμφέροντα του καταναλωτή στη λήψη και την εκτέλεση της κυβερνητικής πολιτικής, και στη διαμόρφωση προϊόντων και υπηρεσιών.
· Το δικαίωμα στην επανόρθωση – Το να λαμβάνεις ένα δίκαιο διακανονισμό για δίκαιες απαιτήσεις, περιλαμβανομένης της αποζημίωσης για διαστρέβλωση, κακής ποιότητας αγαθά ή μη ικανοποιητικές υπηρεσίες.
· Το δικαίωμα στην καταναλωτική εκπαίδευση – Το να αποκτάς γνώσεις και δεξιότητες ώστε να κάνεις ενημερωμένες, αξιόπιστες επιλογές για αγαθά και υπηρεσίες, όντας ταυτόχρονα ενήμερος για βασικά καταναλωτικά δικαιώματα και ευθύνες και για το πώς να δράσεις γι’ αυτά.
· Το δικαίωμα σε ένα υγιεινό περιβάλλον – Το να ζεις και να εργάζεσαι σε ένα περιβάλλον που δεν είναι απειλητικό για την ευημερία των τωρινών και μελλοντικών γενεών.
Φώτης Ποντικάκης
Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων (Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας, Πολιτιστικών) της Διεύθυνσης Π.Ε. Χανίων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου